جلسه ۳-نمایش دادهها
🎯 هدف جلسه¶
در این جلسه یاد میگیریم چطور دادههایی که در اختیار داریم را به زیبایی در نقشه نمایش بدهیم تا خواناتر و کاربردیتر شوند.
از اضافه کردن نقشه پایه (Basemap) تا انواع مختلف سیمبولوژی برای رنگبندی، اندازهها و نمادگذاری دادهها را تمرین خواهیم کرد.
🗺️ اضافه کردن Basemap دلخواه¶
نقشه پایه یا Basemap پسزمینهای است که تمام دادههای مکانی روی آن نمایش داده میشود.
گاهی به نقشههای ماهوارهای نیاز داریم و گاهی به نقشههای شماتیک.
مراحل کار:
1. از نوار ابزار گزینه Add data را انتخاب میکنیم.
2. وارد بخش From path میشویم.
3. لینک OpenStreetMap را از بخش ترفندها کپی میکنیم.
4. لینک را در قسمت Path پیست میکنیم تا نقشه پایه اضافه شود.
🎨 آشنایی با Symbology (سیمبولوژی)¶
سیمبولوژی یعنی نمایش معنادار دادهها با رنگ، اندازه و نماد متفاوت. هدف این است که با یک نگاه، بیننده بتواند تفاوتها و الگوهای پنهان در دادهها را ببیند.
🟡 Single Symbol¶
زمانی استفاده میشود که فقط میخواهیم موقعیت دادهها را نمایش دهیم، نه تفاوتها.
مثلاً نمایش تمام ایستگاههای مترو با یک رنگ ثابت.
🌈 Unique Values¶
این روش برای دادههای طبقهای یا کیفی مثل کاربری زمین بهکار میرود. هر نوع کاربری رنگ مخصوص خود دارد.
🔺 Graduated Symbols¶
برای دادههای عددی استفاده میشود.
بهعنوان مثال، راههای اصلی و فرعی را با خطوط ضخیم یا نازک و رنگ مشابه میتوان نمایش داد.
📊 نمایش دادهها با نمودار و چگالی¶
1. Pie Chart (نمودار دایرهای)¶
از مسیر Symbology → Charts → Pie Chart، میتوان نسبت جمعیت مرد و زن را در محدودههای جمعیتی نمایش داد.
2. Dot Density (چگالی نقطهای)¶
هر نقطه نمایانگر تعدادی از جمعیت است.
با گزینه Dot Size اندازه نقطهها قابل تغییر است.
3. Proportional Symbols (نمادهای نسبتی)¶
دایرهها متناسب با مقدار عددی بزرگتر یا کوچکتر میشوند.
در این حالت دستهبندی وجود ندارد.
تفاوت Proportional و Graduated:
در Graduated دادهها به کلاس تبدیل میشوند، ولی در Proportional اندازه نماد دقیقاً متناسب با مقدار واقعی است.
🔥 Heat Map (نقشه حرارتی)¶
Heatmap برای نمایش شدت یا تراکم دادههای نقطهای مثل زلزله، جرم یا تراکم جمعیت کاربرد دارد.
تنظیمات مهم: - Weight Field: ویژگی دادهها (مثلاً ZMAG برای شدت زلزله) - Method: میتواند Constant یا Dynamic باشد. حالت Dynamic با بزرگنمایی (Zoom) بهصورت خودکار بازآرایی میشود.
🎬 ساخت انیمیشن (Time Series)¶
وقتی در داده زمان داریم (مثل تاریخ وقوع زلزله)، میتوانیم انیمیشن زمانی بسازیم.
- روی لایه زلزله راستکلیک کرده و [translate:Properties → Time] را انتخاب کنید.
- گزینه Filter layer content based on attribute values را فعال کنید.
- از تب View → Animation → Add شمای کلی تایملاین را بسازید.
- برای تنظیم گامهای زمانی (Number of steps) و بازهها تنظیمات را اصلاح کنید.
🎞️ خروجی گرفتن از انیمیشن¶
- از تب Animation → Export → Movie استفاده کنید.
- فرمت خروجی را .gif انتخاب کنید تا حجم و سرعت مناسب شود.
📍 نمونه خروجی:
ویدیو نمونه Heatmap زلزله ایران (Dropbox)
✨ جمعبندی¶
در این جلسه یاد گرفتیم:
- چطور Basemap دلخواه را اضافه کنیم.
- با انواع Symbology ظاهر دادهها را تنظیم کنیم.
- از روشهای Heat Map و Proportional Symbols برای نمایش دادههای کمی استفاده کنیم.
- و در آخر چطور یک انیمیشن زمانی از دادهها بسازیم تا در طول زمان تغییرات مکانی را ببینیم.
🔗 تمرین پیشنهادی¶
لایهای از دادههای جمعیتی یا زلزلههای ایران را انتخاب کن و سه نوع نمایش زیر را اجرا کن:
1. Unique Value
2. Graduated Symbol
3. Heatmap
در پایان از هر نقشه اسکرینشات بگیر و در گزارش خودت قرار بده.